3236 porad i 8 tysięcy kilometrów z Mobilnym Biurem Programu Czyste Powietrze. Jakie efekty do tej pory przyniósł program w województwie ślą

Jakie efekty przyniósł w województwie śląskim funkcjonujący od ponad 2 lat program Czyste Powietrze?  Jakie inne programy mające na celu ograniczenie niskiej emisji prowadzi Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach? Rozmawiamy z prezesem Tomaszem Bednarkiem.

– Mobilne Biuro Programu Czyste Powietrze już zaparkowało?

– Zaparkowało. Dokładnie 30 września, wtedy zakończyliśmy objazd gmin województwa śląskiego z naszymi ekspertami, którzy udzielali mieszkańcom porad, odpowiadali na pytania dotyczące termomodernizacji czy wymiany tzw. kopciuchów oraz pomagali im wypełnić wnioski o dotację, które też na miejscu przyjmowali.

– Jak dużo tych miejscowości państwo odwiedzili? Jakie są efekty tej akcji?

– Wszystko skrupulatnie liczyliśmy, żeby sprawdzić czy takie wyjazdy mają sens. Okazało się, że nasza akcja odniosła bardzo duży sukces. Popularność tej akcji w pierwszych dwóch miesiącach spowodowała, że przedłużyliśmy jej funkcjonowanie o kolejny miesiąc czyli do końca września. Nasza trasa prowadziła przez 104 gminy. Przejechaliśmy 8 tysięcy kilometrów. Nasi eksperci udzielili 3236 porad i przyjęli 326 wniosków o dofinansowanie. To jest bardzo dobry wynik. Poza tym dobrze rozpropagowaliśmy program Czyste Powietrze. Dlatego też nie wykluczam, że tę akcję powtórzymy w następne wakacje.

–  A jaki był klucz jeśli chodzi o sposób wybierania miejscowości, do których WFOŚiGW w Katowicach przyjeżdżał?

– Większość gmin bardzo pozytywnie odebrała naszą akcję i sama zgłaszała chęć przyjęcia Mobilnego Biura na swoim terenie. Na tej podstawie ustalaliśmy trasę, układając ją tak, żeby jak najefektywniej dotrzeć do jak największej liczby mieszkańców. Braliśmy też pod uwagę dotychczasową aktywność mieszkańców w Programie Czyste Powietrze. Chcieliśmy bowiem dotrzeć także w miejsca, z których wpływało do tej pory mniej wniosków od mieszkańców. Zależało nam aby tam bardziej promować Program Czyste Powietrze.

–  W tym roku wprowadzone zostały dosyć istotne korekty Programu Czyste Powietrze. Co się zmieniło?

– To są gruntowne zmiany. Wprowadzone zostały w połowie maja, a ich podstawowym celem jest usprawnienie programu. Między innymi uproszczony został sam formularz wniosku o dofinansowanie tak, aby każdy mieszkaniec był w stanie samodzielnie go wypełnić. Zamiast dotychczasowych siedmiu grup dochodowych mamy teraz tylko dwa poziomy finansowania. W pierwszej fazie wprowadzony został jedynie poziom podstawowy. Od 21 października z kolei uruchomiony już został podwyższony poziom dofinansowania, skierowany do osób o najniższych dochodach. To jest oferta dla osób, których średni miesięczny dochód na osobę nie przekracza 1400 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym i 1960 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Dofinansowanie w tej części programu może sięgnąć nawet 37 tys. zł na wymianę starego kopciucha, termomodernizację i instalację fotowoltaiczną.

–  Program Czyste Powietrze funkcjonuje już od ponad 2 lat. Jakie efekty do tej pory przyniósł w województwie śląskim?

– Odnoszę wrażenie, że wiele osób na ten program czekało od lat. Dlatego, że jeśli chodzi o województwo śląskie, od samego początku zainteresowanie Programem Czyste Powietrze jest tu najwyższe w całym kraju. Przyjęliśmy już ponad 22 tys. wniosków o dofinansowanie na kwotę przekraczającą 340 mln zł. 97 procent złożonych wniosków jest już rozpatrzonych. Tak więc można powiedzieć, że tempo realizacji programu jest bardzo szybkie. Choć nie ukrywam, że wolelibyśmy, żeby było jeszcze szybsze.

– Tyle, że jednym z powodów złej jakości powietrza jest ubóstwo energetyczne. Jak sobie poradzić z tym problemem?

– Ubóstwo energetyczne to rzeczywiście bardzo ważny problem. Mamy tę świadomość, że nawet przy podwyższonym poziomie dofinansowania, wielu osób nie stać na modernizację swoich źródeł ciepła. Dlatego właśnie dla tej grupy osób, obok Programu Czyste Powietrze został przygotowany program STOP SMOG. Jest on skierowany bezpośrednio do gmin, które z kolei dzięki niemu mogą osobom dotkniętym ubóstwem energetycznym, dofinansować wymianę źródła ciepła nawet w 100 procentach.

–  W jaki jeszcze sposób fundusz wspiera likwidację niskiej emisji?

– W naszej ofercie mamy program skierowany do gmin, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. Gminy bardzo chętnie korzystają z tej propozycji realizując Programy Ograniczenia Niskiej Emisji. Co roku w ramach popularnych PONE dofinansowujemy kilkadziesiąt gmin z naszego województwa. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, ale też i gminy korzystają z przygotowanej oferty w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko poddziałanie 1.7.1., z którego mogą uzyskać wsparcie na termomodernizację budynków mieszkalnych wielorodzinnych. W sierpniu zamknęliśmy nabór w ramach kolejnego konkursu w tym działaniu. Przyjęliśmy kilkadziesiąt wniosków na kwotę przekraczającą 100 mln zł. Trwa ich weryfikacja.

–  Walka z niską emisją toczy się na wielu frontach. W październiku ruszył nabór wniosków do Programu "50 kW na start". Kto może z niego skorzystać? 

– Zaobserwowaliśmy, że coraz więcej firm z sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw byłoby zainteresowanych budową mikroinstalacji fotowoltaicznej. Uznaliśmy więc, że warto wyjść im naprzeciw i poszerzyliśmy naszą ofertę skierowaną do tego sektora. Firmy mogą już dziś uzyskać dofinansowanie na zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych do 50 kW. W ramach programu przygotowaliśmy ofertę preferencyjnej pożyczki połączonej z możliwością częściowego finansowania dotacją. Dofinansowanie w formie dotacji i niskooprocentowanej pożyczki wyniesie do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Łącznie przeznaczyliśmy na ten cel 10 mln zł, z czego 1 mln to dotacje. Liczymy, że dzięki temu programowi korzystanie z odnawialnych źródeł energii jeszcze bardziej upowszechni się wśród przedsiębiorców.