Jednym z najładniejszych zakątków Tarnowskich Gór jest dolina Dramy w parku Repeckim. Tam, niemal każdej wiosny, rzeka podmywa brzegi swego koryta, tworząc nowe zakola, a nawet zalewa całą dolinę. Fot. Jarosław Myśliwski
Przyrodnicza perła Tarnowskich Gór, park Repecki, ma szansę wkrótce zyskać status rezerwatu przyrody. Fundacja Srebrne Buki oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach rozpoczęły prace nad utworzeniem drugiego rezerwatu przyrody w mieście. Inicjatywa ma na celu ochronę unikalnej bioróżnorodności parku, przy jednoczesnym zachowaniu jego funkcji rekreacyjnych i społecznych.
Park Repecki, planowany do objęcia ochroną, będzie miał charakter rezerwatu miejskiego. Podobne obiekty z powodzeniem funkcjonują już w województwie śląskim, między innymi w Cieszynie (Lasek Miejski nad Olzą i Lasek Miejski nad Puńcówką), a także w innych częściach Polski, głównie w Warszawie i Krakowie.
– Z uwagi na to, że park ma duże znaczenie społeczne, w tym jako miejsce wypoczynku i aktywności mieszkańców, w rezerwacie utworzone zostaną oczywiście szlaki pieszo-rowerowe, a zatem dla spacerowiczów odwiedzających teren obecnego parku forma korzystania z niego nie ulegnie zmianie. Planujemy również umożliwienie wprowadzania psów na teren rezerwatu – wyjaśnia Przemysław Skrzypiec, zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach oraz Regionalny Konserwator Przyrody.
Miejsca o największej aktywności turystycznej, takie jak okolice Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji oraz Sztolni Czarnego Pstrąga, zostaną wyłączone z granic rezerwatu. Dzięki temu nadal będzie możliwe organizowanie zawodów łuczniczych i rowerowych, oczywiście przy poszanowaniu przyrody tego wyjątkowego miejsca.
Park Repecki wyróżnia się na tle innych śląskich obszarów przyrodniczych swoim naturalnym charakterem i doskonałym stanem zachowania. Jego walory przyrodnicze można porównać do kluczowych rezerwatów Wyżyny Śląskiej – Segietu i lasu Murckowskiego. Park Repecki przewyższa je liczbą drzew o wymiarach pomnikowych oraz zróżnicowaną strukturą drzewostanów.
Wojciech Sutor, prezes Fundacji Srebrne Buki i inicjator utworzenia rezerwatu, podkreśla wyjątkowość tego miejsca: – Park Repecki miał to szczęście, że przez ostatnie 200 lat był praktycznie wyłączony z gospodarki leśnej. Stało się tak dzięki przekształceniu w latach 20. XIX wieku Lasu Repeckiego w zwierzyniec. Po II wojnie światowej obszar przejęły Lasy Państwowe, ale nie prowadzono tam istotnego pozyskania surowca drzewnego. Następnie od lat 60. XX wieku rozpoczęło działalność Górnośląskie Centrum Rehabilitacji, a las otaczający ośrodek znów pełnił głównie funkcje przyrodnicze i społeczne. Patrząc jednak na stan zachowania przyrody, można stwierdzić, że Park Repecki prawdopodobnie nie był nigdy całkowicie wycięty.
Na terenie parku dominuje buczyna kwaśna niżowa z dobrze zachowanym, starym drzewostanem. Szczególnie imponujące są sędziwe drzewa – około 300 buków i dębów o wymiarach pomnikowych.
Wyjątkową cechą Parku Repeckiego jest niezwykle bogata różnorodność grzybów. Dotychczas potwierdzono występowanie ponad 40 cennych gatunków grzybów, w tym objętych ochroną gatunkową, rzadkich i zagrożonych. Wśród nich znajdują się gatunki uznane w naszym regionie za wymarłe, takie jak boczniaczek pomarańczowo-żółty i smolucha bukowa.
Rozwój grzybów w parku jest możliwy dzięki dużej ilości martwego drewna, które stanowi kluczowy element bioróżnorodności lasów naturalnych. Martwe drewno tworzy siedliska dla wielu gatunków – bezkręgowców, grzybów, mchów, porostów, ptaków i ssaków, które wykorzystują je jako źródło pożywienia lub schronienia.
Poza zapewnieniem odpowiedniej ochrony tego cennego przyrodniczo miejsca, utworzenie rezerwatu przyniesie miastu wymierne korzyści finansowe w postaci subwencji ekologicznej.
– Poza zapewnieniem odpowiedniej ochrony tego cennego przyrodniczo miejsca, które doceniono również w aspekcie atrybutów UNESCO i podniesieniu jego rangi do statusu rezerwatu przyrody, miasto, zyska również wymierne korzyści w postaci subwencji ekologicznej. Ten komponent finansowy funkcjonujący od tego roku wynagradza gminy, na terenie których utworzone są najważniejsze formy ochrony przyrody m.in. rezerwaty przyrody. Subwencja obliczana jest za każdy hektar powierzchni obszaru chronionego i dla rezerwatów wynosi średnio około 310 zł – wyjaśnia Przemysław Skrzypiec.
Obecnie trwają prace nad ustaleniem przebiegu granic i powierzchni rezerwatu. Koncepcja zostanie przedstawiona Stowarzyszeniu Miłośników Ziemi Tarnogórskiej - jednemu z głównych interesariuszy obiektu UNESCO. Następnie zostanie sporządzony projekt zarządzenia, który będzie podlegał opiniowaniu przez Regionalną Radę Ochrony Przyrody i uzgodnieniom z wojewodą.
Ważnym elementem procesu tworzenia rezerwatu będą konsultacje z mieszkańcami.
– Chcielibyśmy wspólnie wypracować kształt i rozwiązania, które w dobie ciągłego zapotrzebowania na atrakcyjne do zagospodarowania tereny pomogą zabezpieczyć park dla przyszłych pokoleń, a jednocześnie umożliwią nieprzerwane korzystanie z jego walorów społecznościom lokalnym i nie tylko – podkreśla regionalny konserwator przyrody.
Prace nad utworzeniem rezerwatu powinny zostać zakończone jeszcze w tym roku. Park Repecki ma szansę stać się 69. rezerwatem przyrody w województwie śląskim.
Czytaj też:
Nie chcą biogazowni. Pogróżki pod adresem wykonawców
Gołąb Krzysztofa Kokota z Bobrownik Śląskich ma najlepsze wyniki w Polsce
[ZT]52118[/ZT]
0
0
0
0
0
0
Jarosław Myśliwski
