Do rejestru zabytków ma zostac wpisany m.in. Dom Polski UL. Fot. Archiwum UM Bytom
Śródmiejskie place w Bytomiu - Akademicki, Jana III Sobieskiego i Andrzeja Hiolskiego - zostaną wpisane do rejestru zabytków województwa śląskiego.
- Nasze działania zmierzają do szerokiej ochrony konserwatorskiej tych części Bytomia, które uważamy za bardzo cenne, gdzie zachowanie pojedynczych obiektów - objętych wcześniej ochroną - nie wystarczy. To zabudowa najwyższej klasy - ocenił w rozmowie z PAP śląski wojewódzki konserwator zabytków Łukasz Konarzewski.
Zabytkiem zostanie między innymi m.in. Dom Polski "Ul", cenny z punktu widzenia polskiej historii miasta.
Plac Akademicki powstał na początku XX w., kiedy wdrażano nowy plan zabudowy miasta. Od północy zamyka go ekspresjonistyczny gmach z 1925 r., który zbudowano na siedzibę prezydium policji. Po II wojnie światowej znajdowało się tam m.in. Bytomskie Zjednoczenie Przemysłu Węglowego, a obecnie mieści się tam Wydział Stomatologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Zachodnią pierzeję tworzy modernistyczna zabudowa mieszkaniowa z mniej więcej 1910 r., a wschodnią - funkcjonalistyczno-ekspresjonistyczna zabudowa mieszkaniowa z lat 20. Pośrodku znajduje się skwer, a na nim fontanna z 1947 r. z rzeźbami chłopców na raku, rybie, ślimaku, żabie oraz żółwiu, autorstwa Tadeusza Sadowskiego.
Postępowanie konserwatora dotyczy wpisania do rejestru zabytków placu oraz jego zabudowy - budynków o numerach od 1 do 17, a także przy ul. Bolesława Prusa 17 i ul. Stefana Żeromskiego 21, 23 i 25 (dawnego Zarządu Bractwa Górniczego i Komitetu Miejskiego PZPR).
Plac Jana III Sobieskiego w drugiej połowie XIX w. był targiem bydlęcym. W latach 90. zbudowano na jego terenie koszary, a w pobliżu eklektyczną willę starostwa powiatowego. Był miejscem ćwiczeń wojskowych i politycznych manifestacji. W latach 20. XX w. zaplanowano ustawienie po jego zachodniej i wschodniej stronie modernistycznych gmachów publicznych. Zrealizowano dwa - szkołę budowlaną (obecnie Zespół Szkół Mechaniczno-Elektronicznych) oraz miejską kasę oszczędności, muzeum i bibliotekę (obecnie Muzeum Górnośląskie). W latach 70. pomiędzy nimi wybudowano funkcjonalistyczną siedzibę Miejskiej Biblioteki Publicznej z rotundą po północnej stronie, gdzie wydzielono plac Andrzeja Hiolskiego (nazwę nadano w 2011 r.).
W tym przypadku do rejestru zabytków mają zostać wpisane place wraz z dawnymi budynkami szkoły (pl. Jana III Sobieskiego 1), koszar (ul. Jana Smolenia 35), wartowni i aresztu (ul. Wojciecha Korfantego 45), mieszkań urzędniczych wraz z murem (ul. Stefana Żeromskiego 44), warsztatów szkolnych (Stefana Żeromskiego 42), a także kamienicą mieszczańską (ul. Wojciecha Korfantego 36 i ul. Sokoła 19) oraz Domem Polskim "Ul" (ul. Wojciecha Korfantego 38). Do tego dochodzą obiekty, które już indywidualnie widnieją w rejestrze: Muzeum Górnośląskie i jego oddział w miejscu dawnego starostwa powiatowego wraz z ogrodzeniem.
- Pl. Jana III Sobieskiego to bardzo dobry przykład niemieckiej moderny, w zasadzie architektury, która powstała na przełomie art déco i modernizmu. Ceglana, bardzo oszczędna w detalu, bo modernizm go praktycznie nie stosował, np. poza stolarką. Wszystko zasadzało się na proporcjach, które są tam doskonałe - ocenił Konarzewski.
Natomiast Dom Polski "Ul" ma szczególne znaczenie z punktu widzenia polskiej historii Bytomia. Od 1910 r. był własnością działacza Michała Wolskiego. Mieściła się tam m.in. siedziba Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" oraz Związku Harcerstwa Polskiego. Według przekazów w okresie powstań śląskich odbierano w nim przysięgi od powstańców.
Oględziny placu Akademickiego odbyły się 9 kwietnia. Oględziny placów Jana III Sobieskiego i Andrzeja Hiolskiego zaplanowano na 23 kwietnia. Konserwator zapowiedział, że zakończenie procedur administracyjnych to kwestia kilku tygodni.
Czytaj też:
Piekary Śląskie. Nastolatka wypadła z okna na czwartym
Radzionków. Zamknięcie przejazdu już w piątek wieczorem
0
0
0
0
0
0
