W spotkaniu uczestniczyli m.in. prezes funduszu Mateusz Pindel i jego zastępczyni Iwona Gejdel-Targosz. Fot. Jarosław Myśliwski
W niezwykłej scenerii Pokazowej Zagrody Żubrów w zabytkowym Parku Pszczyńskim odbyło się śniadanie prasowe z udziałem zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Wydarzenie było okazją do podsumowania działań funduszu w pierwszym półroczu 2025 r.
W spotkaniu uczestniczyli prezes funduszu Mateusz Pindel i jego zastępczyni Iwona Gejdel-Targosz.
Jednym z głównych tematów spotkania była nowa odsłona programu "Czyste Powietrze", która wystartowała 31 marca. Wprowadzono istotne zmiany: uproszczony wniosek, obowiązkowy audyt energetyczny oraz zabezpieczenia chroniące osoby o najniższych dochodach przed nieuczciwymi wykonawcami. Nowe progi dochodowe umożliwiają uzyskanie nawet 100 proc. dofinansowania:
poziom podstawowy – 40 proc. (dochód do 135 000 zł rocznie),
poziom podwyższony – 70 proc. (dochodowość 2 250 zł/os. lub 3 150 zł w jednoosobowych gospodarstwach),
poziom najwyższy – 100 proc. (dochód do 1 300 zł/os. lub 1 800 zł w jednoosobowych gospodarstwach).
Od momentu wznowienia programu złożono 1 537 wniosków na ponad 71 mln zł. Łącznie w całym półroczu podpisano 4 669 umów na kwotę 223 mln zł, a wypłacono blisko 230 mln zł dotacji.
Od 15 lipca ruszył nabór w ramach 5. części programu "Czyste Powietrze", ukierunkowanej na poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych, w tym montaż OZE. Nowością są warunki czasowe – koszty mogły być ponoszone od 28 maja 2024 r., a realizacja musi zakończyć się do końca roku, z możliwością przedłużenia terminu przyłączenia gazu do czerwca 2029 r.
W ramach nowej odsłony programu coraz większą rolę pełnią gminy, które jako operatorzy pomagają beneficjentom przejść przez cały proces – od złożenia wniosku po wypłatę dotacji. Aktualnie podpisano 153 umowy na prowadzenie Punktów Konsultacyjno-Informacyjnych oraz 79 porozumień z gminami w roli operatorów. Dzięki temu udało się złożyć łącznie 449 wniosków z podwyższonym i najwyższym poziomem dofinansowania.
Fundusz kontynuuje także wsparcie dla lokalnych społeczności. W ramach programu "Bezpieczny Strażak" wyłoniono 226 jednostek OSP, którym przekazano łącznie ponad 3,2 mln zł na zakup specjalistycznego sprzętu. W czerwcu i lipcu zorganizowano trzy regionalne uroczystości wręczenia tablic i dyplomów.
Z kolei program "Przydomowa oczyszczalnia", kierowany do mieszkańców terenów pozbawionych kanalizacji, przyciągnął aż 623 wnioski. Pomimo alokacji w wysokości 3 mln zł, wartość zgłoszonych projektów przekroczyła 4,9 mln zł.
Nie mniej istotny był nabór dotyczący usuwania azbestu – złożono 71 wniosków na ponad 4,2 mln zł, przy dostępnej alokacji 3,5 mln zł.
W pierwszym półroczu Zespół Ochrony Atmosfery przyznał pożyczki i dotacje na łączną kwotę ponad 193 mln zł. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się programy:
"Zamień piec na sieć" – 45 wniosków, z czego 29 pozytywnie ocenionych, ponad 2 mln zł w pożyczkach;
"Ekowspólnota" – 51 wniosków, 28 pozytywnie ocenionych, 1,7 mln zł dotacji;
"Poprawa jakości powietrza w obiektach użyteczności publicznej" – 25 wniosków;
"OZE na start" – 141 wniosków w trakcie oceny.
Od lipca wprowadzono zmiany w ofercie funduszu. Zwiększono poziom umorzenia pożyczek z 30 proc. do 35 proc. oraz minimalny poziom dotacji dla zadań realizowanych przez gminy z 10 proc. do 20 proc. Dotyczy to m.in. szkół, przedszkoli i szpitali. Zwiększono też dotacje na pojazdy uprzywilejowane – nawet do 40 proc. w przypadku pojazdów elektrycznych.
W pierwszym półroczu Zespół Edukacji Ekologicznej zrealizował 16 programów i konkursów, w ramach których pozytywnie oceniono 414 wniosków na ponad 22,5 mln zł. Największym zainteresowaniem cieszyły się programy:
"Ekopracownia pod chmurką" – 234 wnioski, 113 dofinansowanych;
"Zielona Pracownia 2025" – 85 wyłonionych placówek, łączne wsparcie ponad 4,5 mln zł.
W ramach konkursu "Eko-wydarzenia" dofinansowano 50 inicjatyw stowarzyszeń i fundacji na łączną kwotę niemal 483 tys. zł. Od 9 lipca trwa nabór do III edycji "Zielonej Przestrzeni", która umożliwia stworzenie ogólnodostępnych terenów zielonych przy wsparciu do 80 proc. kosztów.
Fundusz stawia również na doradztwo. W pierwszym półroczu udzielono ponad 1 100 konsultacji i porad. Realizowano cykl konferencji "Kierunek – zielona transformacja", prowadzono termowizyjne badania budynków publicznych oraz publikowano kwartalnik "Vademecum energetyczno-klimatyczne" i podcast "Łamigłówki energetyczne".
W działaniach promocyjnych doradcy byli obecni na licznych wydarzeniach lokalnych i ogólnopolskich, od Dni Funduszy Europejskich po międzynarodowe spotkania w ramach Erasmus+.
Fundusz wspierał także samorządy dotknięte powodzią w 2024 roku. W ramach pomocy z budżetu WFOŚiGW wypłacono 2,8 mln zł, a dodatkowe wsparcie z NFOŚiGW wyniosło ponad 3,7 mln zł. Łączna alokacja środków na ten cel to 15 mln zł.
Prezes Mateusz Pindel podkreślił, że WFOŚiGW w Katowicach nie tylko wspiera działania proekologiczne, ale również stara się aktywnie reagować na wyzwania społeczne i gospodarcze regionu. Współpraca z samorządami, dopasowanie programów do realnych potrzeb mieszkańców i dbałość o przejrzystość to filary strategii funduszu na nadchodzące miesiące.
– Naszą misją jest nie tylko ochrona środowiska, ale przede wszystkim wspieranie mieszkańców w podejmowaniu świadomych i korzystnych decyzji ekologicznych – podsumował Pindel.
Zarząd funduszu zapowiedział kolejne zmiany programowe, jeszcze lepiej dopasowane do potrzeb społecznych i klimatycznych regionu. Szczegóły mają zostać ogłoszone jesienią.

Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi redakcja.
[ZT]62540[/ZT]