Wsparcie dla reliktu Puszczy Śląskiej. WFOŚiGW w Katowicach dotuje prace w parku Repeckim

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach od wielu lat wspiera prace konserwatorskie na terenie Zespołu przyrodniczo-krajobrazowego "Park w Reptach i dolina rzeki Dramy". Rośnie tutaj ponad 300 drzew o wymiarach pomnikowych. Gdy zamierają, stają się siedliskiem rzadko spotykanych gatunków grzybów.

Wiosną tego roku zakończył się warty ponad 120 tys. zł projekt prac konserwatorskich w parku krajobrazowym w Reptach. Fundusz dofinansował prace mające na celu ochronę starodrzewia parkowego kwotą prawie 70 tys. zł, reszta pieniędzy pochodziła z budżetu Tarnowskich Gór. W 2023 r. ochrona zieleni zabytkowego parku w Reptach została wsparta przez fundusz kwotą ponad 160 tys. zł. Rok wcześniej na zabytkowy repecki starodrzew fundusz przeznaczył ponad 77 tys. zł. Te pieniądze są spożytkowane na prowadzenie zabiegów pielęgnacyjnych na starodrzewiu parkowym, wycinkę drzew zagrażających korzystającym z parku spacerowiczom i turystom, nasadzenia, zwalczanie kornika drukarza i szrotówka kasztanowcowiaczka. Prace są prowadzone przede wszystkim na terenie przekształconym przez Donnersmarcków pod koniec XIX wieku w angielski park rezydencjonalny, pośrodku którego w latach 1893-1898 wzniesiono neorenesansowy pałac. Jednak rozmiary wielu pomnikowych drzew na terenie Zespołu przyrodniczo-krajobrazowego "Park w Reptach i dolina rzeki Dramy" świadczą o tym, że rosły tutaj, nim zaczęto aranżować otoczenie magnackiej rezydencji. 

Ponad 300 drzew pomnikowych

– W parku Repeckim mamy ponad 300 drzew o wymiarach pomnikowych: co najmniej 200 buków, 80 dębów szypułkowych, 20 grabów, 10 olsz czarnych. Rośnie po kilka osobników pomnikowych takich gatunków jak: jesion wyniosły, wiąz szypułkowy, świerk pospolity, klon zwyczajny, klon jawor, modrzew europejski. Jest nawet pomnikowa sosna pospolita. Powyższe dane obejmują tylko część typowo leśną, bez drzew pomnikowych wokół GCR i SOSW – mówi Wojciech Sutor, prezes Fundacji Srebrne Buki. Dodaje, że buczyna  repecka to relikt dawnej Puszczy Śląskiej – fragment lasu, który przetrwał wieki niemal nietknięty. To właśnie dlatego jest tak cenny.

Wojciech Sutor podkreśla, że takie zagęszczenie drzew pomnikowych jest wyjątkowe nie tylko w skali województwa, ale i kraju. Powierzchnia lasu repeckiego to około 180 ha, więc średnia to ponad 1,67 drzewa pomnikowego na 1 hektar. 

– Dla porównania w najcenniejszym rezerwacie w kraju, czyli rezerwacie ścisłym Białowieskiego Parku Narodowego, takie zagęszczenie wynosi 2,15 drzew/ha – mówi Wojciech Sutor. 

W lesie repeckim największe buki i dęby mają ponad 450 cm obwodu na wysokości 1,3 m. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska minimalny obwód dla buka i dębu, aby zostały uznane za pomnikowe, wynosi 300 cm.

Życie po życiu

W dużej części parku Repeckiego zamierające drzewa są pozostawiane na miejscu i stają się siedliskiem m.in. rzadko spotykanych gatunków grzybów. 

– Dotychczas stwierdzono tu co najmniej 44 gatunki grzybów chronionych lub wpisanych na krajową i regionalną Czerwoną listę grzybów wielkoowocnikowych. To opracowania naukowe, które określają stopień zagrożenia poszczególnych gatunków. Pomagają wskazać te, które wymagają ochrony, oraz miejsca, które należy zachować dla przyszłych pokoleń – mówi Wojciech Sutor. Jako przykłady wyjątkowo cennych wymienia boczniaczka pomarańczowożółtego i smoluchę bukową. 

– To gatunki uznawane w województwie śląskim za wymarłe. Ich obecność jest naukową sensacją i dowodem na wyjątkową wartość przyrodniczą tego lasu. To kolejny dowód na wysoki potencjał przyrodniczy buczyny repeckiej i potwierdzenie, jak cenny jest ten fragment dawnej Puszczy Śląskiej – dodaje Wojciech Sutor.

Za treści zawarte w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.

[ZT]34766[/ZT]