Spacer ulicami pod rękę z historią

W 1798 r. władze pruskie wprowadziły w Tarnowskich Górach numerację domów, a na późniejszych planach tylko główne drogi wychodzące z centrum miasta opisano np. do Bytomia, Gliwic, Nakła, Rept, Sowic, do Janiczkowego Młyna.

Nazwy ulic wprowadzono w drugiej połowie XIX w. Zmieniano je w zależności od tego, w jakim państwie miasto się znalazło. W latach 1922-1939 w Polsce, w czasie 1939-1945 pod okupacją III Rzeczy, od 1945 roku w PRL i umownie od 1990 r. w RP.

Wiele nazw uzasadniała topografia terenu, obiekty oraz instytucje zlokalizowane przy ulicach. Niektóre dyktowała polityka lub niewiedza. Tylko ona mogła zmienić ul. Carnalla na Karnała a Nowy Rynek na Stary Targ.

Zniknęły z centrum nazwy: Blaszyna, Farna, Kościelna, Kolejowa, Lubliniecka. Bez zmian, choć w innych językach, pozostawał zawsze Rynek i ulice: Bytomska, Krakowska, Gliwicka. Podobnie też Zamkowa - od zamku, Mleczna, bo sprzedawano na niej nabiał, Kaczyniec jako miejsce handlu drobiem. Do dziś zachowała się tam stara chata górnicza, z charakterystycznym krytym papą naczółkowym dachem.

Ul. Staropocztowa pomiędzy ulicami Krakowską i Piastowską, nazywała się kiedyś Pocztowa, bo dochodziło się nią do gmachu poczty wzniesionego w 1883 r. przy Nowym Rynku, obecnie placu Żwirki i Wigury. Budowla dość znacznie zmieniona, stoi pod adresem Piastowska 8, a wielu mieszkańców miasta jeszcze pamięta, że plac pełnił funkcję dworca dla niebieskich autobusów PKS a później czerwonych WPK. Nie zniknęło też z pamięci, działające tam wiele lat kino Europa.

Teren, przez który biegnie ul. Lyszcze, wpierw porastała leszczyna i od niej pochodzi nazwa, a nie od galeny, zwanej też błyszczem ołowiu.

Pewnie na zawsze pozostanie tajemnicą pora roku, w której stary historyczny trakt od centrum i Bramy Gliwickiej biegnący na południe do Starych Rept, nazwano ul. Bałtycką.

Mieczysław Filak