Bez względu na to, czy planujesz pobyt stały w Polsce, czy też chcesz przebywać na terenie Polski tymczasowo, musisz dopilnować niezbędnych formalności. Urząd będzie potrzebować m.in potwierdzić tożsamość cudzoziemca, zweryfikować bazy danych, a dopiero później wydać kartę pobytu czasowego. Dowiedz się, jak działa system i gdzie szukać pomocy.
Znaczna część cudzoziemców, którzy decydują się przyjechać do Polski rozpoczyna swój pobyt w tym kraju od zezwolenia na pobyt czasowy. Jest to niezbędny dokument, dzięki któremu można legalnie przebywać na terytorium Polski przez okres maksymalnie 3 lat. Zezwolenie na pobyt czasowy wydawane jest w związku konkretnym celem cudzoziemca, który chce osiąść w Polsce. Najczęściej są to: praca zarobkowa, nauka, prowadzenie działalności gospodarczej bądź w celach rodzinnych.
Wydanie karty pobytu czasowego jest istotne także ze względu na to, że jest to inny dokument od wizy. Wiza umożliwia jedynie wjazd, krótkotrwały pobyt oraz wyjazd z Polski. Zezwolenie na pobyt czasowy to przede wszystkim możliwość dłuższego pobytu w kraju, a także korzystanie z określonych praw, jak chociażby możliwość rozpoczęcia legalnej pracy czy zapisania się do szkoły bądź uczelni wyższej. Trudno zatem myśleć o dłuższym pobycie w Polsce bez zezwolenia na pobyt czasowy. Dotyczy to zarówno osób, które trafiły do Polski bez sprecyzowanych planów co do własnej przyszłości, jak i m.in. pracowników firm zagranicznych, którzy zostali oddelegowali do pracy na terenie Polski.
Przed otrzymaniem zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce trzeba oczywiście złożyć stosowny wniosek. Dlatego teraz wyjaśnimy, kto może złożyć wniosek o kartę pobytu czasowego, a także gdzie należy udać się z niezbędnymi dokumentami. Staranie o wydanie karty pobytu czasowego najlepiej rozpocząć od odpowiedzenia sobie na pytanie o cel przyjazdu do Polski. Karta pobytu wydawana jest w urzędzie wojewódzkim regionu zamieszkania, jednak przed pojawieniem się w urzędzie, warto wiedzieć, jakie dokumenty będą niezbędne do uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy.
Podstawą jest formularz wniosku, który należy skrupulatnie wypełnić. Druki można znaleźć w urzędzie lub pobrać je ze strony internetowej urzędu wojewódzkiego. W formularzu przedstawione są najważniejsze wymogi, które musi spełnić cudzoziemiec starający się o wydanie karty pobytu czasowego. Dotyczy to chociażby tego, że minimalny okres pobytu w Polsce musi wynosić 3 miesiące. Wówczas można zacząć przygotowywać niezbędną dokumentację, w której powinny znaleźć się:
Przydatne będą również dokumenty związane z celem pobytu w Polsce, jak np. potwierdzenie miejsca zamieszkania (np. umowa najmu), potwierdzenie kwalifikacji zawodowych w przypadku osób, starających się o pracę w Polsce bądź dyplom uczelni w przypadku cudzoziemców, którzy pobyt w kraju wiążą z nauką.
Procedury niezbędne do wydania karty pobytu nie są skomplikowane, jednak dla wielu osób załatwienie takiej sprawy w obcym kraju może być niemałym wyzwaniem. Dlatego o pomoc w skompletowaniu dokumentów i realizacji formalności warto zwrócić się do specjalistów. Wsparcie można znaleźć w Centrum Obsługi Cudzoziemca, które specjalizuje się w obsłudze prawnej cudzoziemców. Pomoc znajdą tu również właściciele polskich firm, którzy zatrudniają cudzoziemców. Placówki pomagają w uzyskaniu zezwoleń na pobyt czasowy, zezwoleń na pobyt stały, zezwoleń na pracę.
Żeby uzyskać kartę pobytu czasowego należy wykonać następujące kroki:
Spośród wymogów jakie należy spełnić dla uzyskania zgody na wydanie karty pobytu czasowego jest także posiadanie środków finansowych na utrzymanie oraz brak przesłanek do odmowy wniosku. Każdy wniosek o kartę pobytu czasowego rozpatrywany jest indywidualnie, więc ostatecznie decyzja zależy od urzędu. Podkreślamy również, że uzyskanie karty pobytu czasowego nie jest jednoznaczne z możliwością podjęcia pracy na terytorium Polski. Dlatego też część cudzoziemców stara się o tzw. zezwolenie jednolite - zezwolenie na pobyt czasowy i pracę.
Dopełnienie wszystkich formalności związanych z uzyskaniem karty pobytu czasowego może być czasochłonne i męczące, a przecież nie uprawnia to jeszcze cudzoziemca do podjęcia pracy w Polsce. Dlatego też, żeby ułatwić nieco osobom zza granicy cały proces, można ubiegać się o zezwolenie jednolite - zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Można zatem zamienić dwa postępowania administracyjne w jedno i szybciej móc podjąć zatrudnienie. Jeśli wojewoda danego urzędu wojewódzkiego wyda pozytywną decyzję o zezwoleniu jednolitym, automatycznie wydaje wnioskodawcy kartę pobytu.
Podobnie jak w przypadku czasowego zezwolenia, wniosek o zezwolenie jednolite cudzoziemiec musi złożyć osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego stosownego do jego miejsca zamieszkania. Musi także chcieć mieszkać w Polsce przez przynajmniej 3 miesiące. W przypadku zezwolenia jednolitego jasny jest również cel przyjazdu do kraju, czyli podjęcie pracy. We wstępie warto też zwrócić uwagę na fakt, że jednolite zezwolenie uprawnia do pracy na warunkach wskazanych w tym zezwoleniu. Jeśli zmieniają się warunki pracy, lub cudzoziemiec chce zmienić pracodawcę musi wystąpić o nowe zezwolenie.
Jakie warunki trzeba spełniać, żeby otrzymać jednolite zezwolenie oraz kartę pobytu czasowego? Najważniejsze z nich to:
Co ważne, od 2022 roku można ubiegać się o zezwolenie jednolite także w przypadku, kiedy wykonuje się tzw. zawód pożądany dla polskiej gospodarki. Jest to istotny aspekt całego procesu ze względu na wymagania, które urząd stawia przed pracodawcą cudzoziemca. Ten bowiem również musi spełnić określone warunki, takie jak:
To jak działa karta pobytu, jakie są jej rodzaje oraz jak starać się o wydanie karty pobytu najlepiej przedstawić na konkretnym przykładzie. Dlatego sprawdź, jak działa karta pobytu dla Ukraińca i jak się o nią starać.
W zależności od celu pobytu, każdy obywatel Ukrainy może ubiegać się o dwa rodzaje karty pobytu:
Należy zwrócić uwagę, że karta pobytu dla Ukraińca na stałe oznacza, że taka osoba nie ma obowiązku odnawiania karty pobytu. Niemniej proces uzyskania karty pobytu stałego jest trudniejszy i bardziej długotrwały.
Przejdźmy do formalności związanych z zalegalizowaniem pobytu obywateli Ukrainy w Polsce. Na początek, po znalezieniu mieszkania czy też rozeznania się na rynku pracy, należy złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy. Do tego potrzebne będą następujące dokumenty:
Wszystkie te dokumenty należy złożyć w urzędzie wojewódzkim adekwatnym do miejsca zamieszkania. Decyzję rozpatruje wojewoda i to on decyduje, czy wydana zostanie karta pobytu. Warszawa to dla przykładu kierunek wielu cudzoziemców, którzy szukają dla siebie miejsca do życia w Polsce. Do stolicy powinni udać się wszyscy cudzoziemcy, którzy planują żyć, pracować czy też uczyć się w województwie mazowieckim. Jeśli przygotowanie wniosku oraz dokumentów okaże się zbyt trudne, można liczyć na wsparcie instytucji, o której już wspominaliśmy, czyli Centrum Obsługi Cudzoziemca. Do dyspozycji osób z Ukrainy i innych państw dostępne są odziały w większych polskich miastach, jak chociażby Warszawa.
Należy też wspomnieć, że po złożeniu dokumentów trzeba wykazać się cierpliwością. Obecnie rozpatrywanie wniosku może potrwać nawet kilka miesięcy zanim wojewoda podejmie ostateczną decyzję i wyda upragniony dokument, jakim jest karta pobytu.
Opisaliśmy już przypadek ubiegania się o karty pobytu dla osób, które chcą podjąć w Polsce pracę, natomiast jak wygląda cały proces w przypadku studentów? Generalnie zagraniczni studenci, którzy chcą kształcić się na polskich uczelniach muszą ubiegać się o kartę pobytu dla studenta lub wizę. W pierwszym przypadku dokument wydawany jest na okres trwania studiów z możliwością przedłużenia. Jest to znacząca różnica, jeśli zestawimy kartę pobytu dla studenta ze zwykłą kartą pobytu stałego, która umożliwia bezterminowy pobyt w Polsce. Nie ma również zależności między ukończeniem studiów, a wydaniem karty pobytu stałego.
Podjęcie studiów na jednej z polskich szkół wyższych jest wystarczającym argumentem za tym, żeby cudzoziemiec otrzymał kartę pobytu dla studenta. Musi jednak odpowiednio uargumentować swój wniosek, chociażby przedkładając do urzędu zaświadczenie o przyjęciu na konkretny kierunek studiów. Generalnie proces wydania karty pobytu dla studenta obejmuje kilka etapów.
Pierwszym z nich jest złożenie wniosku o pobyt dla studenta. W tym celu należy uzyskać wspomniane wcześniej zaświadczenie o przyjęciu na uczelnię, a także opłacić czesne. Niezbędne będzie także załatwienie ubezpieczenia zdrowotnego. Podobnie jak w przypadku wcześniej analizowanych dokumentów, wniosek z załącznikami należy złożyć w urzędzie wojewódzkim zgodnym z miejscem zamieszkania. Naturalnie będzie to również województwo, w którym mieści się dana uczelnia.
Oprócz wymienionych wcześniej niezbędnych etapów uzyskania karty pobytu dla studenta, do dopełnienia formalności potrzebne będą również m.in.:
Warto pamiętać, że ze względu na cel pobytu, poszczególne formularze dla cudzoziemców ubiegających się o kartę pobytu będą się różnić zawartością. Dobrze zadbać o przygotowanie kompletu dokumentów, ponieważ okres oczekiwania na decyzję urzędu może wynieść nawet kilka miesięcy.