Zagadka brata Henricusa

Na niewielkim cmentarzu zakonu kamilianów w Tarnowskich Górach jest dziś około 30 grobów ojców i braci zakonnych. Bardzo skromne nagrobki są jednakowe dla wszystkich, ale napis na jednym z nich przykuje oko każdego uważnego obserwatora.

Nasz czytelnik, który ostatnio odwiedził kamiliański cmentarz, przysłał nam zdjęcie znajdującego się tam grobu brata Henricusa (Henryka) Trompetera. Wyraźnie widoczne daty urodzenia i śmierci, wyryte na nagrobku, informują, że ten brat Zakonu Posługujących Chorym urodził się 3 lutego 1821, a zmarł 15 maja 1942 roku. Wynika więc z tego, że przeżył aż... 121 lat (sic!). Mielibyśmy zatem do czynienia z sensacją na światową skalę ? oto w Tarnowskich Górach spoczywa człowiek, który dożył tak niebywałego wieku. Nikt jednak wcześniej jakoś nie podnosił tej sprawy, próżno szukać o niej wzmianek w historycznych publikacjach o mieście.

Podejrzewając błąd w dacie zajrzeliśmy do wydanej w 2002 roku monografii parafii kamiliańskiej w Tarnowskich Górach, pióra o. Wojciecha Węglickiego, jej byłego proboszcza. Nie omyliliśmy się. W książce podane są inne daty urodzenia i zgonu br. Trompetera, teoretycznie zdecydowanie bardziej prawdopodobne. O. Węglicki podaje, że br. Henryk Trompeter urodził się 8 lutego 1881, a zmarł 15 maja... 1912 roku. Z napisem na pomniku zgadza się więc tylko dzień i miesiąc śmierci oraz miesiąc urodzenia, bo dzień już nie, nie mówiąc o latach narodzin i zgonu. Żeby sprawa była jednak jeszcze bardziej skomplikowana, w wykazie zmarłych kamilianów, jaki znaleźć można na stronie internetowej prowincji polskiej zakonu ? www. kamilianie.eu ? znajdujemy datę śmierci br. Trompetera, zgadzającą się co do joty z tą wyryta na nagrobku. Gdzie więc leży prawda?

Ojciec Węglicki pisze, że na cmentarzu w parku przyklasztornym spoczywają ojcowie i bracia, którzy pracowali lub zmarli w klasztorze i tarnogórskiej parafii Zakonu Posługujących Chorym. Dom zakonny kamilianów, wtedy jeszcze prowincji niemieckiej, został kanonicznie erygowany w Tarnowskich Górach (Tarnowitz) 31 marca 1908 roku, ale już 11 czerwca 1907 roku uroczyście otwarto i poświęcono tam prowadzoną przez zakon lecznicę dla alkoholików pw. św. Jana Chrzciciela. Natomiast parafia kamiliańska istnieje w mieście od roku 1942, powstając w miejsce działającej już nieco wcześniej pomocniczej placówki duszpasterskiej. Nie jest jednak jasne, kiedy br. Trompeter przebywał w tarnogórskim klasztorze. Czy było to w pierwszych latach jego istnienia, czy dopiero w okresie okupacji, jeśli założyć, że zmarł nie w 1912, ale w 1942 roku.

Najlepiej byłoby, oczywiście, dotrzeć do oryginałów aktów urodzenia i zgonu brata Trompetera, ale okazuje się, że nie jest to takie proste, wymaga czasu i kwerendy w zakonnych archiwach. Pozostaje więc wierzyć, że historycy zakonu kamilianów wyjaśnią te zawiłości wynikające może z błędnego odczytania cyfr w dokumentach (podobieństwa między 3 i 8 oraz 1 i 4) ? a na nagrobku brata Henricusa pojawią się sprawdzone, wiarygodne daty.

Krzysztof Garczarczyk