Jak Zendek zmienił powiat

\"Większość domów mieszkalnych i zabudowań gospodarczych jest drewniana, pokryta łatwopalnym materiałem, drogi są w opłakanym stanie, brak sklepów, wody, wielu podstawowych obiektów i urządzeń\". Zendek na przełomie lat 60. i 70. XX wieku nie wyglądał dobrze, ale niebawem miało się to zmienić.

W styczniu 1969 r. Powiatowa Rada Narodowa w Tarnowskich Górach pozytywnie zaopiniowała wniosek mieszkańców Zendka o wyłączenie ich miejscowości z powiatu zawierciańskiego i przyłączenie do tarnogórskiego. Ostateczna decyzja należała do Rady Ministrów PRL, która podjęła ją 6 grudnia 1969 r. Na mocy rozporządzenia rządu, Zendek z początkiem stycznia 1970 r. znalazł się w powiecie tarnogórskim i gromadzie Ożarowice.

Większość mieszkańców Zendka od dawna chciała, aby ich miejscowość należała do pow. tarnogórskiego. Z zazdrością patrzyli na sąsiednie gromady Ożarowice i Tąpkowice, które 1 stycznia 1957 r. opuściły powiat będziński i weszły w skład powiatu tarnogórskiego, dobrze wychodząc na tej zmianie. Ze wsi znacznie łatwiej było dojechać do Tarnowskich Gór niż do Zawiercia. W tarnogórskich szkołach i zakładach pracy uczyło się i znalazło zatrudnienie wielu zendkowian.

Do 1962 r. Zendek stanowił odrębną gromadę, z własną Gromadzką Radą Narodową. Gdy włączono ją do sąsiedniej gromady Mierzęcice, wydawało się, że utrudni to starania o zmianę powiatu. Jednak w kolejnych latach starania jeszcze bardziej się nasiliły. Wnioski w tej sprawie składano w 1964 i 1968 r. W końcu zdeterminowani mieszkańcy dopięli swego.

Władze powiatu zawierciańskiego raczej bez żalu pogodziły się z utratą Zendka. Leżąca na odległych peryferiach wioska przysparzała im niemało kłopotów. Nie było natomiast większych problemów z przyłączeniem wsi do gromady Ożarowice. Gromadzka Rada Narodowa w Ożarowicach już 11 grudnia 1969 r. wyraziła na to zgodę.

W marcu 1970 r. do Zendka przybyły władze i najważniejsi urzędnicy powiatu tarnogórskiego, na czele z sekretarzem KP PZPR Mieczysławem Suderem i przewodniczącym Prezydium PRN ? Zdzisławem Lewandowskim. Zebranie, odbywające się w szkole podstawowej, prowadził Bonifacy Czapla, przewodniczący terenowej struktury Frontu Jedności Narodu, a program rozwoju wsi przedstawił sekretarz POP PZPR ? Marian Duda.

Sala szkolna była wypełniona po brzegi. W dyskusji głos zabierali: Janina Macherzyńska, Stanisław Kłys, Eugeniusz Duda, Antoni Gnacik, Jan Bukowski, Jan Czapla i Stanisław Czapla. Było o czym mówić, bo problemów w zaniedbywanym przez lata Zendku nie brakowało. Tamtejsze rolnictwo osiągało niskie plony, brak było sadów i ogrodów warzywnych. Jak czytamy w relacji "Gwarka", dyskutanci nie tylko wskazywali na braki i zaniedbania, ale "deklarowali gotowość do czynów społecznych, do pracy na rzecz wsi".

Po przyłączeniu Zendka do gromady Ożarowice dokooptowano do składu Gr.RN w Ożarowicach 5 radnych z tej miejscowości, uprzednio reprezentujących Zendek w radzie w Mierzęcicach. Byli to: Janina Macherzyńska, Stanisław Kłys, Wanda Sitek, Marian Duda i Władysław Kumor.

Już w dwa lata po przyłączeniu do powiatu tarnogórskiego, w Zendku zbudowano okazały wielofunkcyjny Dom Strażaka, w którym, oprócz pomieszczeń dla druhów, znalazło się miejsce także dla punktu lekarskiego, filii biblioteki, KGW, a nawet magla elektrycznego. Po remontach i modernizacjach budynek ten do dziś służy lokalnej społeczności.

Krzysztof Garczarczyk