Żegluga śródlądowa jest jedną z najtańszych, a jednocześnie najbardziej przyjaznych dla środowiska gałęzi transportu. Jako zalety wymienia się relatywnie małe zużycie energii i niewielkie zanieczyszczenie wód, niską emisję zanieczyszczeń powietrza oraz możliwość znacznego zmniejszenia ruchu na drogach, poprzez przejęcie części przewozów transportu samochodowego. Stąd, unijne wsparcie dla rozwoju dróg wodnych. W ramach jednego z projektów remontowany jest Kanał Gliwicki. W czerwcu zakończyła się modernizacja śluzy w Rudzińcu - jej pracy w ubiegłym tygodniu przyglądali się dziennikarze, w ramach wyjazdu zorganizowanego m.in. przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Śluza Rudziniec jest trzecią z sześciu na Kanale Gliwickim. Składa się z dwóch bliźniaczych komór, w których śluzowane są barki, statki itd. Każda z komór ma 71,5 metra długości, 12 metrów szerokości, a różnica poziomów wody wynosi 6,25 metra. Jak podaje Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach waga zamontowanych wrót na śluzie to 176 ton ? wrota poruszane są za pomocą napędu elektrycznego. Obiekt wyposażono w nowoczesną instalację elektryczną, teletechniczną i elektroniczną, a do jej wykonania zużyto ponad 18 km kabli i światłowodów. Modernizacja śluzy, podobnie jak innych obiektów, miała na celu zwiększenie bezpieczeństwa ruchu na Kanale Gliwickim, ich sprawności i niezawodność. Prace prowadzono w taki sposób, by nie uniemożliwiały żeglugi.

O efektach trudno w tej chwili mówić, bo na modernizację czekają kolejne śluzy. — Jednak można powiedzieć, że w tym sezonie żeglugowym zauważono wzmożony ruch turystyczny w stosunku do towarowego — mówi Linda Hofman, rzecznik prasowa Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach.

Kanał Gliwicki wybudowano w latach 1935-1941 w miejsce ? istniejącego od początku XIX w. ? Kanału Kłodnickiego. Ma 40 kilometrów i 600 metrów długości. Różnica poziomów wody, pomiędzy Gliwicami a ujściem do Odry, wynosi ponad 43 metry. Płynące kanałem barki są sześciokrotnie śluzowane, różnica poziomu wody w różnych obiektach waha się od 4,2 m do 10,4 m. Maksymalna głębokość kanału wynosi 3,5 m, szerokość waha się od 38 do 41 m.

Przy kanale znajdują się trzy duże zbiorniki wodne. Dzierżno Duże powstało w wyrobiskach dawnej kopalni piasku. W 1964 roku skierowano tam wody rzeki Kłodnicy. Jego zadaniem jest między innymi utrzymanie żeglugi na kanale oraz poprawa jakości wód. Po drugiej stronie kanału znajduje się Dzierżno Małe. Zbiornik w Pławniowicach powstał w latach 70. Podobnie jak w przypadku Dzierżna, zagospodarowano tu wyrobiska po kopalni piasku.

Jak podaje RZGW w Gliwicach przewozy towarowe w ostatnich latach wynoszą 400 ? 600 tys. ton. Obsługę urządzeń technicznych (jazy, śluzy) dla ruchu żeglugowego zapewnia, zatrudnionych na stałe, 50 osób.

Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Jarosław Myśliwski