Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie

Uczucie ucisku w gardle w zdecydowanej większości przypadków ma podłoże nerwowe. Pojawia się u osób narażonych na silny stres. To jednak nie jest jedyne możliwe podłoże uczucia ucisku w gardle. Sprawdź, co jeszcze może je powodować i w jaki sposób to zwalczać.

Ucisk w gardle na tle nerwowym

Ucisk w gardle na tle nerwowym określany jest jako globus histericus. To czynnościowe zaburzenie przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się występowaniem wrażenia ściskania lub obecności ciała obcego w gardle. Objawy te ustępują w czasie posilania się lub picia płynów. Tzw. globus histericus jest chorobą psychosomatyczną. Oznacza to, że dolegliwości fizyczne wywołane są przez czynniki psychiczne. W przypadku uczucia duszenia w gardle przyczyną może być narażenie na silny stres, nieradzenie sobie z emocjami, zaburzenia lękowe i ból psychiczny.

Inne możliwe przyczyny ucisku w gardle

Tzw. globus histericus to nie jedyna możliwa przyczyna odczuwania ucisku w gardle. Dolegliwość ta pojawić się może m.in.:

• w przebiegu choroby refluksowej przełyku – zespół dolegliwości spowodowanych zarzucaniem, czyli cofaniem treści żołądkowej do przełyku; uczuciu przeszkody w gardle towarzyszą takie dolegliwości jak ból przy połykaniu, zgaga, puste odbijania, pieczenie za mostkiem, ból górnej części brzucha i nadkwasota;
• w przypadku powiększonych węzłów chłonnych – występują w przebiegu infekcji, np. ospy wietrznej i półpaśca, odry, mononukleozy zakaźnej, HSV, zakażenia pierwotniakowego, wirusowego zapalenia wątroby;
• w przebiegu choroby tarczycy – tzw. wole, objawia się powiększeniem gruczołu tarczycowego, za jego powstanie odpowiada nadmierne pobudzenie przez hormon TSH;
• z przyczyn laryngologicznych – różnego rodzaju dysfunkcje krtani, którym nierzadko towarzyszy chrypka i problemy z przełykaniem, powiększenie migdałków.

Rozpoznanie ucisku w gardle

Osoby doświadczające uczucia ucisku w gardle powinny się zgłosić na konsultację do lekarza rodzinnego. Ten w oparciu o wywiad i badanie przedmiotowe – palpację i obejrzenie gardła, a niekiedy i wstępne badania laboratoryjne – może wykluczyć część potencjalnych przyczyn uczucia ucisku w gardle oraz skierować pacjenta do specjalisty. W przypadku podejrzenia chorób gardła i krtani chory zgłasza się do laryngologa, leczeniem chorób przełyku zajmuje się gastrolog, a chorób tarczycy – endokrynolog. Specjalista skieruje osobę chorą na dodatkowe badania. Może to być odpowiednio m.in. badanie laryngologiczne, gastroskopia i manometria przełyku bądź ultrasonografia szyi. W przypadku, gdy ucisk w gardle ma podłoże psychiczne, pacjent jest kierowany do psychologa lub psychoterapeuty.

Leczenie uczucia ucisku w gardle

Sposób leczenia uczucia ucisku w gardle zależy od przyczyny jego powstania. Przykładowo w przypadku tzw. globus histericus opiera się na psychoterapii. Pacjent ma dzięki niej nauczyć się walczyć ze stresem, lękiem i negatywnymi emocjami. W cięższych przypadkach wprowadza się farmakoterapię z wykorzystaniem leków uspokajających, antydepresyjnych. W redukcji stresu zaleca się też stosowanie technik relaksacyjnych, takich jak np. joga, muzykoterapia, trening Jacobsona. W chorobie refluksowej z kolei leczenie opiera się na zmianie stylu życia, farmakoterapii z użyciem leków zmniejszających wydzielanie kwasu żołądkowego, a w ciężkich sytuacjach na operacji.