Otyłość brzuszna, znana również jako trzewna, jest szczególną formą otyłości, w której nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się wokół narządów wewnętrznych w jamie brzusznej. Jest to jeden z najbardziej niebezpiecznych typów otyłości, związany z wyższym ryzykiem rozwoju chorób metabolicznych, sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Leczenie otyłości brzusznej wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zmiany stylu życia, interwencje dietetyczne, aktywność fizyczną, a w niektórych przypadkach farmakoterapię i wsparcie psychologiczne.
1. Zmiana stylu życia
Podstawowym krokiem w leczeniu otyłości brzusznej jest wprowadzenie zmian w codziennych nawykach.
a) Dieta:
- Deficyt kaloryczny: Aby redukować masę ciała, należy spożywać mniej kalorii, niż organizm spala. Zaleca się zmniejszenie dziennego spożycia kalorii o 500–1000 kcal, co pozwala na utratę 0,5–1 kg masy ciała tygodniowo.
- Zdrowe źródła pokarmowe: Dieta powinna być bogata w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste, chude białko (np. drób, ryby, rośliny strączkowe) i zdrowe tłuszcze (np. oliwa z oliwek, orzechy, awokado).
- Ograniczenie cukrów prostych i tłuszczów trans: Wyeliminowanie lub znaczne ograniczenie słodyczy, fast foodów, słodzonych napojów i przetworzonej żywności.
- Regularne posiłki: Jedzenie w regularnych odstępach czasu (4–5 posiłków dziennie) zapobiega epizodom objadania się.
b) Aktywność fizyczna:
- Zaleca się co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności aerobowej tygodniowo (np. szybki marsz, jazda na rowerze).
- Dodanie treningu siłowego 2 razy w tygodniu wspiera budowę masy mięśniowej i przyspiesza metabolizm.
- Aktywność codzienna, np. spacery, wchodzenie po schodach, może dodatkowo poprawić wyniki.
c) Higiena snu:
- Brak odpowiedniego snu (mniej niż 6 godzin na dobę) zwiększa ryzyko otyłości brzusznej. Zaleca się regularny sen trwający 7–9 godzin.
d) Zarządzanie stresem:
- Stres może prowokować objadanie się, szczególnie wysokokalorycznymi produktami. Techniki relaksacyjne, takie jak joga, medytacja czy trening uważności (mindfulness), mogą pomóc w kontroli stresu.
2. Chirurgiczne leczenie otyłości
W przypadkach, gdy otyłość brzuszna ma bardzo zaawansowany charakter (BMI ≥ 40 kg/m² lub BMI ≥ 35 kg/m² z poważnymi chorobami współistniejącymi), a inne metody zawiodły, można rozważyć chirurgiczne leczenie otyłości, takie jak:
- Bypass żołądkowy,
- Rękawowa resekcja żołądka (sleeve gastrectomy).
Zabiegi te nie tylko pomagają w redukcji masy ciała, ale również poprawiają kontrolę glikemii i obniżają ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.
3. Wsparcie psychologiczne
Otyłość brzuszna często wiąże się z problemami emocjonalnymi i zaburzeniami odżywiania. Terapia behawioralna może pomóc w:
- Zmianie nawyków żywieniowych,
- Radzeniu sobie z emocjonalnym objadaniem się,
- Zwiększeniu motywacji do utrzymania zdrowego stylu życia.
4. Regularne monitorowanie
Leczenie otyłości brzusznej wymaga regularnej oceny postępów oraz dostosowywania strategii terapeutycznych. Zaleca się:
- Pomiar masy ciała i obwodu talii co 4–6 tygodni,
- Monitorowanie parametrów metabolicznych, takich jak poziom glukozy, insuliny oraz lipidów we krwi,
- Konsultacje z lekarzem lub dietetykiem w celu dostosowania planu leczenia.
