Kto może otrzymać odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogę?

Dzierżawisz nieruchomość, przez którą ma przebiegać nowa droga publiczna? Dowiedz się, kto ma prawo do odszkodowania za nieruchomość zajętą pod infrastrukturę drogową i co zrobić, jeśli jesteś jedynie dzierżawcą lub najemcą.

Kiedy przysługuje odszkodowanie za drogę?

Kwestię wypłaty odszkodowań za nieruchomości przeznaczone pod drogi publiczne reguluje Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Odszkodowanie za wywłaszczenie pod drogę przysługuje wyłącznie osobom posiadającym prawa rzeczowe: właścicielom, użytkownikom wieczystym oraz tym, których prawo jest wpisane w dziale III księgi wieczystej (np. użytkowanie, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) albo w dziale IV (np. hipoteka). Odszkodowania mogą domagać się też osoby posiadające prawo dożywocia.

Dzierżawca nie ma prawa do odszkodowania za wywłaszczenie

Zasady wypłaty odszkodowań nie obejmują użytkowników gruntów na podstawie umów dzierżawy lub najmu. Nawet jeśli dzierżawca poniósł duże nakłady finansowe (np. na przygotowanie ziemi pod uprawę), nie może bezpośrednio ubiegać się o pieniądze od organu prowadzącego wywłaszczenie.

Dzierżawca może natomiast rozważyć dochodzenie roszczeń od właściciela w postępowaniu cywilnym, jeżeli wartość poniesionych nakładów znacząco zwiększyła cenę danej nieruchomości.

Wyjątkiem od sytuacji są dzierżawcy Rodzinnych Ogrodów Działkowych, którym za likwidację ogrodów na cele publiczne (nie są one wywłaszczane) przysługuje m.in. odszkodowanie za nakłady na nieruchomości (budynki, rośliny itp.).

Kiedy należy działać?

Podstawowym warunkiem otrzymania odszkodowania za wywłaszczenie jest udowodnienie prawa do nieruchomości. Najprostszym sposobem na potwierdzenie swoich praw jest okazanie aktualnego odpisu z księgi wieczystej lub innego dokumentu (np. prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku).

Wywłaszczenie pod drogę publiczną wiąże się z wypłatą odszkodowania właścicielom i posiadaczom ograniczonych praw rzeczowych do nieruchomości. Jeżeli jednak korzystasz z ziemi jako dzierżawca czy najemca, specustawa nie gwarantuje Ci odszkodowania – ewentualnych roszczeń o zwrot nakładów należy dochodzić od właściciela w drodze cywilnej.