Sztuczna inteligencja wykrywa wycieki w Tarnowskich Górach

Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach, należące do Grupy Veolia w Polsce, jako jedna z pierwszych firm w kraju wdrożyła innowacyjny system sztucznej inteligencji FIDO do wykrywania wycieków w sieci wodociągowej. To przełomowe rozwiązanie pozwala na szybsze i skuteczniejsze wykrywanie awarii, zwłaszcza tych niewidocznych gołym okiem.

W obliczu rosnących wyzwań związanych z gospodarowaniem zasobami wodnymi PWiK Tarnowskie Góry, przy współpracy Departamentu Innowacji Grupy Veolia, podjęło się innowacyjnego wdrożenia zaawansowanej technologii opartej na sztucznej inteligencji. System FIDO, opracowany przez brytyjsko-amerykańską firmę technologiczną, został przetestowany na 100-kilometrowym odcinku sieci wodociągowej, demonstrując skuteczność w wykrywaniu awarii, a zwłaszcza ukrytych wycieków wody.

Szybko i skutecznie

Podczas trzytygodniowego pilotażu, przeprowadzonego w maju i czerwcu 2025 roku, system przeprowadził 426 sesji pomiarowych, wykorzystując specjalistyczne czujniki akustyczne i zaawansowane algorytmy sztucznej inteligencji. Technologia pozwoliła na wykrycie 10 potencjalnych wycieków, z których 7 zostało potwierdzonych i skutecznie naprawionych.

"To przełomowe rozwiązanie znacząco zwiększa nasze możliwości w zakresie wczesnego wykrywania i zapobiegania stratom wody" - podkreśla Jan Gruner - kierownik Działu Eksploatacji Sieci w PWiK Tarnowskie Góry. "System FIDO nie tylko pomógł nam w szybszej identyfikacji wycieków, ale także umożliwił ich wykrycie, zanim staną się widoczne na powierzchni, co przekłada się na realne oszczędności i lepszą ochronę zasobów wodnych."

Trzy urządzenia w jednym czujniku

Do tej pory służby PWiK Tarnowskie Góry w codziennej pracy diagnostycznej wykorzystywały zestaw trzech specjalistycznych urządzeń do wykrywania wycieków. Proces rozpoczynał się od użycia loggerów, służących do wstępnej lokalizacji potencjalnych wycieków. Następnie używano korelatorów, które pozwalały zawęzić obszar poszukiwań. Ostatnim etapem było zastosowanie geofonów do precyzyjnego namierzenia miejsca wycieku. Ta metodologia, choć skuteczna, bywała czasochłonna i wymagała dużego zaangażowania pracowników.

Tradycyjne metody wymagają fizycznego przemieszczania się diagnostów między kolejnymi punktami pomiarowymi, co znacząco wydłuża czas badania sieci. Poważnym ograniczeniem jest też niedostateczna skuteczność odsłuchu na rurociągach wykonanych z tworzyw sztucznych, gdzie sygnał akustyczny jest znacznie tłumiony. Dodatkowo, pomiary są często zakłócane przez czynniki zewnętrzne, takie jak ruch uliczny czy wibracje pochodzące z pobliskich instalacji przemysłowych.

W tym kontekście system FIDO stanowi prawdziwy przełom technologiczny. Zastępuje trzy różne urządzenia jednym inteligentnym czujnikiem, współpracującym z zaawansowanym systemem sztucznej inteligencji. Technologia ta automatycznie analizuje zebrane dane, eliminując konieczność żmudnej interpretacji wyników przez człowieka. Co więcej, system skutecznie wykrywa nawet najmniejsze wycieki, niezależnie od materiału, z jakiego wykonane są rury.

Kluczową zaletą rozwiązania FIDO jest wykorzystanie przez system unikalnej analizy wolumetrycznej, przetwarzającej dane z różnych punktów referencyjnych. Technologia jest szczególnie skuteczna w wykrywaniu ukrytych wycieków, które tradycyjnymi metodami mogłyby pozostać niezauważone przez dłuższy czas. Co więcej, system klasyfikuje wycieki według ich wielkości, co pozwala na priorytetyzację działań naprawczych.

W trosce o zasoby wody pitnej

Wdrożenie tej innowacyjnej technologii wpisuje się w globalne wartości Veolii, kładące nacisk na ochronę zasobów naturalnych i zrównoważony rozwój. Jest to szczególnie istotne w kontekście rosnących wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi i potrzebą bardziej efektywnego gospodarowania zasobami wodnymi.

"Jako część Grupy Veolia w Polsce jesteśmy zobowiązani do ciągłego poszukiwania innowacyjnych rozwiązań, które pomogą nam lepiej chronić zasoby wody pitnej" - podkreśla Sławomir Jankowski - prezes PWiK Sp. z o.o w Tarnowskich Górach. "Wdrożenie systemu FIDO w Tarnowskich Górach to doskonały przykład, jak nowoczesne technologie mogą wspierać nas w realizacji tego celu."

Pilotażowe wdrożenie systemu FIDO w PWiK Tarnowskie Góry pokazuje, jak nowoczesne technologie mogą usprawniać tradycyjne metody diagnostyczne w sektorze wodociągowym. Projekt ten potwierdza zaangażowanie tarnogórskiego przedsiębiorstwa w efektywne zarządzanie infrastrukturą wodną. Wdrożenie to pokazuje, że tarnogórskie przedsiębiorstwo jest liderem wprowadzaniu innowacyjnych rozwiązań technologicznych i konsekwentnie realizuje kolejne kroki w kierunku tworzenia “smart city”