Jednym z obecnych w Parku i istniejących zagrożeń jest niszczenie siedlisk buczyn, spowodowane wybudowaniem i użytkowaniem toru rowerowego MTB powstałego z ewidentnym naruszeniem prawa i bez wiedzy zarządcy terenu - odpowiada RDOŚ. Fot. RDOŚ
1360 osób podpisało petycję przeciwko utworzeniu rezerwatu w parku Repeckim w Tarnowskich Górach. RDOŚ odpowiada na przestawione w niej argumenty.
Park Repecki w Tarnowskich Górach ma zostać rezerwatem przyrody. Fundacja Srebrne Buki oraz Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach prowadzą prace nad nadaniem mu takiego statusu. Pomysł wzbudził kontrowersje wśród społeczności lokalnej. Stąd petycja.
"Popierający naszą inicjatywę mieszkańcy Rept Śląskich, którzy od dziada pradziada funkcjonowali w symbiozie z terenem "Segietu" i parkiem Repeckim, odczuwają zmianę jako utratę czegoś osobistego. Dla nich te miejsca są pełne wspomnień. Nasze obawy, że odebrana będzie możliwość chodzenia pierwotnymi szlakami, nie są bezpodstawne. Chcemy, aby nasze głosy zostały usłyszane, gdyż park to dziedzictwo i przyszłość, to przede wszystkim miejsce, które chcemy chronić i móc swobodnie korzystać z jego dóbr tak jak dotychczas" – napisali inicjatorzy petycji. Artykuł na temat petycji można przeczytać tutaj.
RDOŚ odpowiedział ostatnio na petycję. Czytamy m.in. "Zakładanym celem i przedmiotem ochrony w przypadku parku w Reptach jest zachowanie ze względów kulturowych, historycznych, społecznych, krajobrazowych i przyrodniczych fragmentu naturalnego lasu bukowego i rzeki Dramy, tworzących nierozerwalne otoczenie terenów górnictwa kruszcowego, stanowiących obiekt światowego dziedzictwa UNESCO, wraz z całym bogactwem fauny i flory.
Jednym z obecnych w Parku i istniejących zagrożeń jest niszczenie siedlisk buczyn, spowodowane wybudowaniem i użytkowaniem toru rowerowego MTB powstałego z ewidentnym naruszeniem prawa i bez wiedzy zarządcy terenu. Poważne przekształcenia gruntu, w naturalnym ukształtowaniu terenu leśnego w najcenniejszym jego miejscu, przez stworzenie nasypów, najazdów, wiraży i hopków, celem ćwiczenia techniki jazdy, wybić i skoków rowerami MTB, skutkują ciągłym i postępującym degradowaniem najcenniejszego fragmentu lasu. Ponadto działalność ta niezwykle negatywnie wpływa na walory krajobrazowe terenu, tak cenione przez użytkowników Parku. Nie bez powodu stan tego miejsca budzi nie tylko sprzeciw przyrodników, ale przede wszystkim osób odwiedzających Park (fot. poniżej).
Problem ten został przez nas omówiony i zaprezentowany m.in. na spotkaniu 14 lutego 2025 r. członkom Komisji Strategii, Rozwoju, Promocji i Turystyki Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach oraz 4 kwietnia 2025 r. członkom Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej. Zaznaczam, iż opisane zagrożenie nie dotyczy tzw. trasy „Pniok”, przebiegającej jedynie skajem chronionej buczyny, która w ramach rezerwatu planowana jest do udostępnienia w obecnej formie i przebiegu.
Odnosząc się do poszczególnych, zawartych w Państwa petycji informacji, że potencjalna zmiana charakteru Parku, w przypadku uznania go za rezerwat przyrody, spowoduje następujące zmiany, wyjaśniamy:
• „Pogorszenie sprawności fizycznej i psychicznej mieszkańców poprzez odebranie kolejnego obszaru rekreacji. Zdrowie fizyczne i psychiczne społeczeństwa niestety się pogorszy”
Uznanie Parku w Reptach za rezerwat przyrody, nie jest sprzeczne z utrzymaniem dotychczasowego sposobu wykorzystywania terenu przez mieszkańców, gości i turystów. Ponad 98% obecnych tras i ścieżek, z punktu widzenia potrzeb ochrony przyrody, możliwe jest do udostępnienia dla spacerowiczów (wraz z psami) i rowerzystów (w tym „Pniok”). Jest to ponad 14 km tras leśnych oraz oczywiście wszystkie trasy asfaltowe (których część jest wyłączona z planów objęcia rezerwatem przyrody). Tereny zielone (łąki), będą nadal dostępne w Parku jako miejsca biwakowania i wypoczynku. Wejście w życie aktów prawnych gwarantujących udostępnienie tras do ruchu pieszego, rowerowego i jazdy konnej oraz wyznaczenie miejsc biwakowania, nastąpi w tym samym czasie, co wydanie zarządzenia uznającego Park w Reptach za rezerwat przyrody. Należy w tym miejscu podkreślić, że regulacje te, wbrew informacjom rozpowszechnianym w opinii publicznej, mają charakter bezterminowy.
• „Ograniczenie możliwości organizowania dotychczasowych imprez plenerowych organizowanych przez szkoły i stowarzyszenia”
Organizacja dotychczasowych imprez plenerowych skupia się na terenach i obszarach przy sztolni Sylwester i Ewa, a także z wykorzystaniem infrastruktury sportowej klubu TS Tarnowiczanka czy okolic amfiteatru i tężni, które podobnie jak szyb Adam i cały teren Górnośląskiego Centrum Rehabilitacji, znajdą się poza granicami rezerwatu.
• „Ograniczenie możliwości organizowania maratonów i rajdów przez różne organizacje i stowarzyszenia”
Organizacja maratonów, rajdów i innych tego typu imprez rekreacyjno-sportowych jest powszechna w rezerwatach przyrody i ma miejsce w wielu tego typu obiektach na terenie województwa. Co więcej, trasy organizowanych maratonów, rajdów, biegów czy też wyścigi MTB często celowo przebiegają przez rezerwaty przyrody, ponieważ podnosi to znacząco prestiż i wyjątkowość tych imprez. Przykładem jest np. Jurajski Festiwal Biegowy organizowany corocznie, którego trasa przebiega aż przez 4 rezerwaty przyrody, czy też Maratony MTB w rezerwatach Madohora i Lipowska. Należy dodać, że trasa zbliżającego się Bike Atelier MTB Maratonu w Tarnowskich Górach, który odbędzie się w maju 2025 r., biegnie istniejącymi ścieżkami planowanymi do udostępnienia w Parku Repeckim (dla porównania mapa trasy), więc w żaden sposób nie stoi w sprzeczności z możliwością organizacji takiej imprezy również w przyszłym rezerwacie. Co więcej, Maraton ten odbywa się również fragmentem trasy w pobliżu rezerwatu Segiet (szlak „Banka”). Pokazuje to, iż argument związany z ograniczeniami organizowania imprez i maratonów w rezerwatach czy ich sąsiedztwie, również nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistości.
W celu organizacji imprezy sportowej – np. maratonu czy biegu należy złożyć wniosek do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach na identycznych zasadach jak dla organizacji wszystkich pozostałych imprez plenerowych, nie tylko w rezerwatach przyrody, ale też takich uzgadnianych z władzami miasta jak powyższy Maraton MTB w Tarnowskich Górach. Jednym z obowiązków organizatora jest sprawozdanie z realizacji imprezy w tym z uprzątnięcia terenu oraz usunięcie oznakowania trasy, co jest zawsze istotne w przypadku każdego rodzaju imprezy sportowej, niezależnie od terenu, w którym jest organizowana, co często poza rezerwatami nie jest dostatecznie dobrze realizowane, głównie z braku instrumentów prawnych.
• „Ograniczenie dostępności miejsc wypoczynku i rekreacji, szczególnie w upały, kiedy park pozwala odwiedzającym odpoczywać w cieniu drzew”
Miejsca wypoczynku i rekreacji będą udostępnione. W Parku utrzymane zostaną w dotychczasowych miejscach wszystkie ławki. Tereny otwarte, zielone, w tym wzdłuż Dramy, pozostaną dostępne dla wypoczywających tam osób.
• „Pozbawienie możliwości poruszania się poza wyznaczonymi trasami dla pasjonatów przyrody, fotografików”
Z naszych danych wynika, że wszystkie ścieżki leśne i drogi asfaltowe w Parku w Reptach mają długość ok. 18,7 km. Tak rozbudowana sieć ciągów komunikacyjnych, umożliwia obserwacje przyrody i wykonywanie zdjęć nawet bez konieczności schodzenia z udostępnionych tras. Ponadto przyrodnicy pasjonujący się fotografią w znakomitej większości rozumieją i godzą pasje z zasadami ochrony i poszanowania przyrody, co doskonale widać w daleko bardziej atrakcyjnych pod względem fotografii przyrodniczej miejscach jak chociażby rezerwat ptaków wodnych „Łężczok”, który codziennie jest odwiedzany przez dziesiątki przyrodników i fotografów i mimo takiej presji nie było jak dotąd żadnej potrzeby interwencji.
• „Wprowadzenie zakazu swobodnego poruszania się i zbierania grzybów”
Mając na uwadze bliską lokalizację znacznych obszarów siedlisk borowych (np. lasy lublinieckie, Tworóg, Miasteczko Śląskie, Brynek i wiele innych), będących bardzo atrakcyjnymi terenami dla grzybiarzy, a jednocześnie nikłe czy wręcz zerowe z punktu widzenia grzybiarzy wykorzystywanie siedlisk buczyn do zbioru grzybów jadalnych, nie zakładano, że zagadnienie zbioru grzybów w Parku w Reptach może stanowić problem. W przypadku jednak rzeczywistego wystąpienia takiej potrzeby nie widzimy przeszkód, aby sprawę tę uregulować, dopuszczając możliwość zbioru grzybów od sierpnia do października każdego roku.
• „Pogorszenie bezpieczeństwa osób odwiedzających park przez skumulowanie ruchu spacerowiczów, osób niepełnosprawnych, rodzin z dziećmi, osób z psami i uprawiających sporty na mniejszej ilości ścieżek”
Jak wynika z dostępnych źródeł oraz obserwacji zdecydowana większość ruchu w Parku w Reptach, odbywa się po obecnych w terenie trasach, ścieżkach i drogach, które planuje się pozostawić bez zmian. Jak już wspomniano wcześniej, z punktu widzenia potrzeb ochrony przyrody, ruch pieszy czy rowerowy na zdecydowanej większości ciągów komunikacyjnych (około 98% dostępnych ścieżek) w tym na ścieżkach, których wykorzystanie kształtuje się na bardzo niskim poziomie w porównaniu do reszty Parku, nie stoi w konflikcie z celami ochrony tego terenu i udostępnienie ich jest jak najbardziej możliwe. Przyjęcie takiej formy udostępnienia Parku, nie wpłynie zatem w żaden sposób na pogorszenie bezpieczeństwa osób go odwiedzających".
W najbliższą sobotę w Salezjańskim Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Tarnowskich Górach odbędą się konsultacje społeczne dotyczące utworzenia rezerwatu przyrody „Park Repecki”. Rozpoczną się o godz. 13. Więcej informacji można znaleźć tutaj.
Czytaj też:
25%
50%
8%
6%
0%
11%
