100 kolejarzy budowało chodnik przy ul. Częstochowskiej. Czyny społeczne w Tarnowskich Górach

Tekst archiwalny

Hutnicy z huty cynku zobowiązali się do obniżenia strat srebra, rolnicy zapowiadali zwiększenie produkcji mleka i żywca, a krwiodawcy – dodatkowe litry krwi. Nawet uczniowie podstawówek deklarowali zbiórkę makulatury i złomu oraz udział w sadzeniu drzew.

100 tarnogórskich kolejarzy, z okazji Dnia czynu partyjnego pracowało przy budowie chodnika na ul. Częstochowskiej. Sprzęt zapewniły miejscowe zakłady przemysłowe. Zdjęcie ukazało się w Gwarku z 14 maja 1975 r.

Idea czynów społecznych, czyli nieodpłatnych prac na rzecz ogółu, żywa była niemal przez cały, 45-letni okres Polski Ludowej. Jak kraj długi i szeroki, w dni wolne i po godzinach organizowały je zakłady pracy, organizacje partyjne i młodzieżowe, instytucje, szkoły, stowarzyszenia społeczne i kluby sportowe. Szczególnie dużo podejmowano ich przy okazji ważnych rocznic i świąt państwowych oraz kolejnych zjazdów "przewodniej siły narodu" – Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Apogeum czynów społecznych w Polsce przypadło na koniec lat 70. Wyjątkowo dużo mówiono i pisano o nich w 1979 roku, przy okazji obchodów 35-lecia PRL. W odpowiedzi na apel I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka i wezwanie Plenum KW PZPR w Katowicach, już od stycznia na łamach "Gwarka" ukazywały się liczne zobowiązania i deklaracje zakładów pracy, rozmaitych organizacji i osób indywidualnych. "Czyny podejmują wszyscy patrioci" – przekonywała gazeta. O wszystkich zgłaszanych inicjatywach napisać nie sposób, więc przykładowo przyjrzyjmy się tylko niektórym zobowiązaniom młodzieży.

Przepracują 1664 godziny 

Druhowie ze Szczepu im. Feliksa Dzierżyńskiego w Liceum Ogólnokształcącym im. S. Staszica w Tarnowskich Górach podjęli się modernizacji gabinetu języka rosyjskiego, odnowienia tablic do nauki tego języka, reparacji sprzętu szkolnego i map w gabinecie geograficznym. Ponadto podjęli się  konserwacji sprzętu sportowego i wykonania pomocy naukowych. Zgłosili też działania na rzecz lokalnych społeczności, deklarując założenie zieleńców i kwietników na Osiedlu XXV-lecia PRL (dziś Osada Jana)  i zorganizowanie akcji "Estetyczny wygląd klatki schodowej, świadczy o jej użytkownikach".

Harcerze z Zespołu Szkół Odzieżowych dla uczczenia 35-lecia Polski Ludowej zadeklarowali czyn produkcyjny w warsztatach szkolnych, gdzie zamierzali przepracować 1664 godziny. Wiele czasu zamierzali również spędzić na  porządkowaniu terenów przy szkole oraz konserwacji, inwentaryzacji i wykonywaniu pomocy naukowych. Młodzież z Zespołu Szkół Mechaniczno-Elektrycznych miała przepracować w czynie społecznym aż 18.453 godziny.

Prali flagi szkolne 

W tyle nie pozostawali uczniowie z Piekar Śląskich.

"Wiele prac podejmuje piekarska młodzież szkolna. Ma to podwójne znaczenie: Wykonanie potrzebnych robót i wdrażanie szlachetnych uczuć patriotycznych, uczenie wyrażania ich pracą. Oczywiście wraz z młodzieżą udział w Czynie 35-lecia bierze grono pedagogiczne oraz komitety rodzicielskie" – pisał "Gwarek".

Wśród licznych zobowiązań młodych piekarzan znalazły się i takie: "wyprać flagi szkolne", "dokonać częściowej wymiany ekspozycji w Izbie Pamięci Narodowej" , "sprzątnąć klasy po malowaniu".

Młoda kadra inżynieryjno-techniczna Tarnogórskiej Fabryki Urządzeń Górniczych "Tagor", zrzeszona w Związku Socjalistycznym Młodzieży Polskiej zapowiadała obniżenie pracochłonności i zaoszczędzenie materiałów i surowców wartości około 1 mln zł. Członkowie ZSMP z Zakładu Mleczarskiego w Tarnowskich Górach, w ramach czynu, zapowiedzieli wykonanie regału metalowego w magazynie pomocniczym w Laryszowie. ZSMP-owcy w gminie Tąpkowice podjęli się remontów dróg (sic!) oraz pomieszczeń na świetlice młodzieżowe w Zendku i Pyrzowicach. Mieli także pomalować ławki na zieleńcach, które zamierzali utrzymywać w należytym stanie przez cały rok. Oprócz tego każdy członek gminnej organizacji zobowiązał się do przepracowania 5 godzin przy sadzeniu drzew i krzewów.

Czyny społeczne, choć tu i ówdzie na pewno przyniosły społeczeństwu wymierne korzyści, nie uratowały "budowy drugiej Polski". W latach 1980-1981, gdy przez kraj przetaczała się fala strajków i po wprowadzeniu stanu wojennego wyraźnie straciły na dynamice. Kres położyły im przemiany ustrojowe na przełomie lat 80. i 90.

Czytaj także:

[ZT]39732[/ZT]